Παρουσίαση/Προβολή

Περιφερειακή Ανάπτυξη και Διαρθρωτικές Πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης

(DEOS139) - Christoforou Asimina

Περιγραφή Μαθήματος

Στο μάθημα αυτό θα ασχοληθούμε με το πρόβλημα των περιφερειακών ανισοτήτων στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), καθώς και με τις πολιτικές τις οποίες εφαρμόζει η ΕΕ σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη και τις τοπικές αρχές και κοινωνίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού. Οι περιφερειακές ανισότητες στα πλαίσια της Ένωσης χαρακτηρίζονται από έντονες αποκλίσεις στα επίπεδα εισοδήματος και ανεργίας μεταξύ περιφερειών. Έχουν δυσμενείς οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις οι οποίες δυσχεραίνουν τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, όχι μόνο διότι επιβραδύνουν την προσαρμογή των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών, αλλά επίσης κλονίζουν την κοινωνική συναίνεση και αλληλεγγύη μεταξύ κρατών-μελών. Στον πρώτο κύκλο διαλέξεων παρουσιάζουμε το ευρύτερο πλαίσιο της περιφερειακής ανάλυσης και πολιτικής, καθώς και τα οικονομικά υποδείγματα που ερμηνεύουν τις συνθήκες ισόρροπης και μη ισόρροπης ανάπτυξης μεταξύ περιφερειών. Κατόπιν στο δεύτερο κύκλο επικεντρωνόμαστε στη μορφή του περιφερειακού προβλήματος στην Ένωση και τις στρατηγικές αντιμετώπισής του μέσα από τους θεσμούς και τις διαρθρωτικές παρεμβάσεις της Ένωσης για την άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων.

Ημερομηνία δημιουργίας

Παρασκευή, 26 Φεβρουαρίου 2010

Σελίδα μαθήματος

Περίγραμμα

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΚΥΚΛΟΣ 1: Πεδίο ανάλυσης και θεωρίες περιφερειακής ανάπτυξης και πολιτικής (1^η – 5^η εβδομάδα)

ΕΝΟΤΗΤΑ 1: Διαστάσεις της περιφερειακής ανάπτυξης & διαρθρωτικής πολιτικής στην ΕΕ (1^η – 2^η εβδομάδα)

Η εισαγωγή στην περιφερειακή ανάπτυξη και το περιφερειακό πρόβλημα της ΕΕ: η έννοια και η ιστορία της περιφερειακής ανάπτυξης και πολιτικής^. οι αιτίες και η φύση του περιφερειακού προβλήματος στην ΕΕ^. και οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις και οι τρόποι αντιμετώπισής τους σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο, ιδιαίτερα εν όψει της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2027.

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: Θεωρίες περιφερειακών ανισοτήτων (3^η – 5^η εβδομάδα)

Η ανάλυση του θεωρητικού πλαισίου στο οποίο εντάσσεται το περιφερειακό πρόβλημα της ΕΕ: οι παραδοχές και οι συνέπειες των υποδειγμάτων ισόρροπης και μη ισόρροπης ανάπτυξης που καθορίζουν τις συζητήσεις, τις μελέτες και τις πολιτικές για την ερμηνεία και την αντιμετώπιση των περιφερειακών ανισοτήτων^. και ο ρόλος της αγοράς, του κράτους και της κοινωνίας στην περιφερειακή ανάπτυξη και πολιτική.

ΚΥΚΛΟΣ 2: Περιφερειακές ανισότητες και περιφερειακή πολιτική στην ΕΕ (7^η – 13^η εβδομάδα)

ΕΝΟΤΗΤΑ 3: Περιφερειακές ανισότητες στην ΕΕ (7^η – 8^η εβδομάδα)

Η μέτρηση και αξιολόγηση των ανισοτήτων στην ΕΕ: η χρήση και η χρησιμότητα περιφερειακών στατιστικών δεδομένων για την ανάλυση της περιφερειακής ανάπτυξης και της χωρικής κατανομής της οικονομικής δραστηριότητας στην ΕΕ^. και ο εντοπισμός οικονομιών συγκέντρωσης-συσσώρευσης της οικονομικής δραστηριότητας και ανάπτυξης που οδηγούν σε πρότυπα «κέντρου-περιφέρειας» κυρίως μεταξύ Βορρά και Νότου ή Ανατολής και Δύσης εντός των κρατών-μελών και της ΕΕ.

ΕΝΟΤΗΤΑ 4: Περιφερειακή πολιτική της ΕΕ (9^η – 13^η εβδομάδα)

Η ανάλυση της διαρθρωτικής πολιτικής, ή της πολιτικής συνοχής, που εφαρμόζει η ΕΕ για τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων: η ιστορική εξέλιξη και το περιεχόμενο της περιφερειακής πολιτικής^. η ανάλυση των προγραμματικών περιόδων (αρχές, θεσμοί, χρηματοδοτήσεις, στόχοι προτεραιότητας, κατευθυντήριες γραμμές και κριτήρια επιλεξιμότητας των περιφερειών/ κρατών-μελών)^. και η συμβολή της ενωσιακής περιφερειακής πολιτικής στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και την κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη των περιφερειών, ιδιαίτερα εν όψει της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2027, και βάσει των αξιολογήσεων (εκ των προτέρων, ενδιάμεσων και εκ των υστέρων) των οργάνων της ΕΕ για την αποδοτικότητα των ταμείων και των έργων σε κάθε προγραμματική περίοδο.

ΕΡΓΑΣΙΑ

Ο δεύτερος κύκλος διαλέξεων κλείνει με την παράδοση εργασίας. Σκοπός είναι η συγκέντρωση και η ανάλυση περιφερειακών στατιστικών δεικτών και δεδομένων, η σύνδεση της θεωρίας των περιφερειακών ανισοτήτων με πρακτικά ζητήματα οικονομίας και πολιτικής, και η εξοικείωση των φοιτητών/φοιτητριών με τη βάση δεδομένων της EUROSTAT και με το πνεύμα των προγραμμάτων ΕΣΠΑ.

Για τη συγγραφή της εργασίας, τη συλλογή στατιστικών στοιχείων από τη EUROSTAT και την ανάλυση των περιφερειακών δεικτών, υπάρχουν σχετικές οδηγίες οι οποίες αναρτώνται στο e-class και διανέμονται σε μια διάλεξη που πραγματοποιείται στο εργαστήριο H/Y EUROLAB κατά την Ενότητα 3 του Κύκλου 2 των διαλέξεων.