Απαντήσεις ασκήσεων
5ου Κεφαλαίου
1)Να βρεθεί η εξίσωση των
παρακάτω κωνικών τομών:
(a) Έλλειψη με κέντρο στο (- 2 ,3) , μεγάλο άξονα
παράλληλο προς τον y-άξονα μήκους 10 και μήκος
μικρού άξονα 6.
(b) Παραβολή με εστία στο (4,3) και διευθετούσα
ευθεία την y+1=0.
(c) Υπερβολή με κέντρο στο (1,1) εστία στο (6,1) και
κορυφή στο (4,1).
Απαντήσεις
1(a)

Εφ'όσον ο μεγάλος άξονας
της έλλειψης είναι παράλληλος
προς τον y-άξονα τότε η εξίσωση της έλλειψης θα
είναι της μορφής 5.18 και είναι η
.
1(b)
Η
παραβολή που περιγράφεται από
τα δοθέντα στοιχεία έχει τον άξονά της παράλληλο
προς τον y-άξονα , οπότε έχει το σχήμα που
αντιστοιχεί στην εξίσωση της μορφής 5.13 , όπως φαίνεται από την
διάταξη της εστίας F(4,3), της κορυφής K(4,1) και
της διευθετούσης y+1=0, η ζητούμενη εξίσωση έχει
c>0 και είναι (x-4)2=4(2)(y-1).
1(c)
Η υπερβολή που περιγράφεται από
τα δοθέντα στοιχεία έχει τις εστίες της F1(-4,1) & F2(6,1),
τις κορυφές της A1(-2,1) & A2(4,1) και το κέντρο της K(1,1) σε μια ευθεία την y=1 παράλληλη προς τον x-άξονα. Οπότε η
εξίσωσή της θα είναι της μορφής 5.19
και είναι
2) Να χαρακτηριστούν οι παρακάτω
κωνικές τομές και να δοθεί η γραφική τους
παράσταση:
(a) 4x2+9y2-40x+36y+100=0 , (b) 9x2-16y2-54x-64y-127=0
, (c)32x2+52xy-7y2+180=0 , (d) xy=-2
, (e) 3x2+10xy+3y2-2x-14y-13=0 , (f) 9x2-24xy+16y2-20x+110y=50.
Απαντήσεις
2(a)
Η εξίσωση 4x2+9y2-40x+36y+100=0
δεν έχει τον όρο xy και έχοντας αγ=(4)(9)=36>0
περιγράφει έλλειψη (σε ειδική
περίπτωση περιγράφει ή ένα σημείο ή κανένα
γεωμετρικό σχήμα). Με παράλληλη
μετατόπιση αξόνων, στο σημείο Ο'(5,-2)
, η εξίσωση πέρνει την μορφή
x'2/9+y'2/4=1.
Η τελευταία εξίσωση περιγράφει έλλειψη με κέντρο
τη νέα αρχή των αξόνων
Ο' και μήκος μεγάλου της
άξονα 6 και μικρού 4.
2(b)
Η δοθείσα εξίσωση 9x2-16y2-54x-64y-127=0 δεν έχει
τον όρο xy και έχει αγ=(9)(-16)=-144<0 οπότε περιγράφει υπερβολή (ή σε ειδική περίπτωση
ένα ζεύγος τεμνομένων ευθειών). Με παράλληλη μετατόπιση των αξόνων,
στο σημείο Ο'(3,-2) , η εξίσωση
πέρνει την μορφή x'2/16-y'2/9=1.
Η τελευταία εξίσωση περιγράφει υπερβολή με
κέντρο την αρχή Ο' των νέων αξόνων και κορυφές τα
σημεία (-4,0) και (4,0) στο νέο σύστημα αξόνων. Οι εξισώσεις των ασυμπτώτων
(3x-4y-17=0 , 3x+4y-1=0) στο σχήμα αναφέρονται στο αρχικό
σύστημα αξόνων.
2(c)

Στην εξίσωση 32x2+52xy-7y2+180=0 είναι 4αγ-β2= -3600<0 οπότε πρόκειται περί υπερβολής
(ή σε ειδική περίπτωση ένα ζεύγος τεμνομένων ευθειών). Καθώς περιέχει τον όρο xy για τη απαλοιφή του χρειάζεται περιστροφή αξόνων.
Εδώ έχουμε tan2θ=4/3 ή tanθ=1/2 δηλ. sinθ=
, cosθ=
και με
περιστροφή
των αξόνων κατά γωνία θ , και βάσει των σχέσεων 5.5 , η εξίσωση
γίνεται
.
Η τελευταία εξίσωση περιγράφει
υπερβολή με κέντρο την αρχή των αξόνων και με κορυφές -εστίες στο νέο σύστημα αξόνων τα σημεία:
2(d)
Η εξίσωση xy=-2 έχει τον
όρο xy και 4αγ-β2=-1<0
οπότε περιγράφει υπερβολή .
Εδώ είναι θ=π/4 και με περιστροφή
των αξόνων , βάσει των σχέσεων
(5.5) ,η εξίσωση πέρνει την μορφή
. Η τελευταία
εξίσωση περιγράφει υπερβολή με κέντρο την αρχή
των αξόνων και άξονα της τον Ο'y'.
Οι κορυφές της στο νέο σύστημα αξόνων είναι Κ1(0,2) και Κ2(0,-2).Οι
ευθείες του αρχικού συστήματος αξόνων yOx είναι οι
ασύμπτωτες αυτής της υπερβολής.
2(e)
Η δοθείσα εξίσωση 3x2+10xy+3y2-2x-14y-13=0
περιέχει τον όρο xy και είναι 4αγ-β2=-64<0
οπότε περιγράφει μια υπερβολή
(ή σε ειδική περίπτωση ένα ζεύγος
τεμνομένων ευθειών).
Πρώτα με παράλληλη μετατόπιση
των αξόνων στο σημείο (2,-1) βάσει των σχέσεων (5.2) έχουμε την εξίσωση
3x2+10xy+3y2-8=0 και με περιστροφή των
αξόνων που προέκυψαν κατά γωνία θ=π/4 βάσει των σχέσεων (5.5) έχουμε την
τελική εξίσωση Χ2-Υ2/4=1ως προς το σύστημα YOX. Η τελευταία εξίσωση περιγράφει
υπερβολή με κέντρο , εστίες , κορυφές επάνω στον
άξονα ΟΧ . Οι
εξισώσεις των ασυμπτώτων ως προς το αρχικό
σύστημα αξόνων είναι { 3x+y-5=0 , x+3y+1=0 }.
2(f)
Ηδοθείσα εξίσωση 9x2-24xy+16y2-20x+110y=50 έχει 4αγ-β2=0
οπότε περιγράφει παραβολή (σε
ειδική περίπτωση ένα ζεύγος παραλλήλων ευθείων
που συμπίπτουν ή δεν συμπίπτουν ή κανένα
γεωμετρικό σχήμα). Στην περίπτωση της παραβολής
πρώτα περιστρέφουμε τους
άξονες και στη συνέχεια τους μεταφέρουμε
παράλληλα. Εδώ από την σχέση tan2θ=β/(α-γ)=24/7
βρίσκουμε ότι cosθ=4/5 , sinθ=3/5 και βάσει των σχέσεων (5.5) αντικαθιστόντας
στην αρχική έχουμε την εξίσωση (ψ+2)2=-2(χ-3) ως προς το σύστημα αξόνων ψΟχ .Τώρα παράλληλη
μεταφορά των αξόνων δίνει την εξίσωση Y2=-2X ως προς το
σύστημα αξόνων ΥΟΧ. Η τελευταία περιγράφει
παραβολή με κορυφή την αρχή Ο των αξόνων και άξονά της τον ΟΧ .
Η κορυφή της ως προς τους αρχικούς άξονες είναι (3.6 , 0.2). Εξίσωση της
διευθετούσας d ως
προς τους αρχικούς είναι η 8x+6y=35 και η εστία F έχει συντεταγμένες (3.2 ,
-0.2).
3) Να βρεθεί η εξίσωση της παραβολής που έχει την x+y-2=0 διευθετούσα ευθεία
της και της οποίας η εστία ταυτίζεται με την αρχή των αξόνων.
Απάντηση
Από τα δεδομένα του
προβλήματος και το Σχ.1 έχουμε ότι η ζητούμενη
παραβολή θα έχει ως εστία το σημείο F
που είναι συγχρόνως και η αρχή των αξόνων ως προς
τους οποίους ζητείται η εξίσωση της παραβολής
και κορυφή το σημείο Κ , το μέσον
της απόστασης της εστίας F από την διευθετούσα
. Η ευθεία y=x περνά από την εστία και είναι κάθετη
στην x+y-2=0 (d) που είναι η
διευθετούσα της παραβολής. Έτσι βρίσκουμε τις
συντεταγμένες του Κ ότι είναι
(1/2,1/2) και την απόσταση του Κ από
την εστία F ότι είναι
.
Από το Σχ.2 και τα
δεδομένα η εξίσωση της παραβολής ως προς το
σύστημα yKx θεωρουμένη θα είναι y2=-4
x. Περιστροφή των αξόνων κατά γωνία
θ=-π/4 (Σχ.3)δίνει την εξίσωση: (-x+y)2+4(x+y)=0. Τώρα
με παράλληλη μετατόπιση του συστήματος
y
K
x
ώστε να έχει την αρχή του στο σημείο
F που οι συντεταγμένες του ως πρός το σύστημα
y
K
x
είναι (-1/2,-1/2) θα δώσει την τελική εξίσωση ως προς το σύστημα y
Fx που
είναι 1/2(-x+y)2+2(x+y-1)=0 και απεικονίζεται γραφικά στο Σχ.4
Kef5.gif)
Kef5.gif)
4) Να βρεθούν οι εξισώσεις των ελλείψεων και
υπερβολών που έχουν το κέντρο τους στην αρχή των
αξόνων και τον έναν άξονα στην ευθεία x=y.
Απάντηση
Παίρνουμε ως
σύστημα αξόνων x*Oy* το ταυτιζόμενο
με τους άξονες της έλλειψης , τότε θα έχουμε ως
εξίσωση της:
. Ο άξονας Οx*έχοντας
εξίσωση y=x ως προς το σύστημα αξόνων xOy
σχηματίζει γωνία με τον άξονα Ox ίση με
που είναι η
γωνία κατά την οποία θα πρέπει να περιστραφεί ο
άξονας Ox* για να συμπέσει με τον άξονα Οx
, οπότε βάσει των σχέσεων (5.5)
περιστροφής των αξόνων
αντικαθιστώντας
στην εξίσωση της έλλειψης έχουμε την
που είναι και η
μορφή της εξίσωσης των ελλείψεων με τον ένα άξονα
επάνω στην ευθεία y=x .
Εάν ήταν ο άλλος άξονας
επάνω στην ευθεία x=y τότε η γωνία είναι π/4 και
η εξίσωση των ελλείψεων είναι
.
Αντιστοίχως για τις υπερβολές θα έχουμε από
την εξίσωση
τα
σχήματα

με αντίστοιχες εξισώσεις
,
5) Να βρεθούν οι εξισώσεις των
παραβολών που έχουν την κορυφή τους στο σημείο
(1,-2) και άξονα παράλληλο προς την ευθεία y=x.
Απάντηση
Οι περιγραφόμενες
παραβολές δίνονται από την εξίσωση x*=a
(y*)2 ,
όπου το a είναι πραγματικός αριθμός , ως
σύστημα συντεταγμένων έχουμε το y*O*x* , όπου O*x* είναι ο
άξονας των παραβολών και O*y* είναι
η ευθεία που διέρχεται από την κορυφή (1,-2) των
παραβολών και είναι κάθετος στον
O*x*. Ο
άξονας O*x* έχει εξίσωση y=x-3 ως προς το σύστημα yOx και για να γίνει παράλληλος προς τον άξονα Ox θα
πρέπει να στραφεί κατά γωνία -π/4 . Βάσει των σχέσεων (5.5) έχουμε μετά την
περιστροφή την εξίσωση (X+Y)/
=a/2(-X+Y)2 ως
προς το σύστημα συντεταγμένων YOX
που είναι παράλληλο προς το yOx και η αρχή
Ο ταυτίζεται με την Ο*.
Με
παράλληλη μεταφορά του YOX
(X=x-1,Y=y+2)
στο O έχουμε την εξίσωση (1+x+y)/
=a/2(3-x+y)2 που είναι και η ζητούμενη.